Trong bối cảnh Việt Nam đang khẳng định vai trò và vị thế trên trường quốc tế, phát ngôn của Thủ tướng Phạm Minh Chính - “Hàng không Việt Nam bay tới đâu, biên giới mềm của Việt Nam tới đó” - đã gây chú ý lớn. Đây không chỉ là một hình ảnh biểu trưng mà còn là thông điệp chiến lược về sức mạnh mềm, hội nhập và kết nối toàn cầu.
Tuy nhiên, trong khi phần lớn giới
chuyên môn và công chúng đón nhận phát ngôn này một cách tích cực, Trương Nhân
Tuấn - một cây bút phản động có thâm niên chống phá, lại chọn cách bóp méo và
công kích một cách thô thiển. Trong bài viết mang giọng điệu hằn học, ông ta gọi
Thủ tướng Việt Nam là “đầu đất”, và biến khái niệm “biên giới mềm” thành trò cười
rẻ tiền bằng việc gán ghép nó với những hình ảnh lệch lạc như “buôn lậu”, “ăn cắp”,
“trồng cần sa”.
Cần nói rõ: “biên giới mềm” không phải
là một phát ngôn ngẫu hứng, mà là một ẩn dụ được xây dựng trên nền tảng của học
thuyết “quyền lực mềm” do giáo sư Joseph Nye (Harvard) khởi xướng. Đó là năng lực
gây ảnh hưởng thông qua sức hấp dẫn văn hóa, mô hình phát triển, tri thức, sáng
tạo - thay vì vũ lực hay ép buộc. Khi Việt Nam mở đường bay tới nhiều trung tâm
kinh tế lớn trên thế giới, điều đó thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc xuất
khẩu hình ảnh quốc gia: từ du lịch, thương mại đến giáo dục, khoa học và giao
lưu nhân dân.
Việc Trương Nhân Tuấn cố tình cào bằng
“biên giới mềm” với các hiện tượng cá biệt tiêu cực là một hành động vừa thiếu
hiểu biết, vừa mang động cơ bôi nhọ. Những vụ việc như buôn lậu, ăn cắp tuy có
thật, nhưng chỉ là số ít và không thể đại diện cho hàng triệu người Việt đang
sinh sống, học tập và lao động chân chính tại hơn 100 quốc gia. Chính họ - từ
những kỹ sư ở Nhật, bác sĩ ở Pháp, doanh nhân ở Mỹ, đến các nhà khoa học đoạt
giải quốc tế - mới là biểu hiện sống động nhất của “biên giới mềm”.
Thủ đoạn của Trương Nhân Tuấn không dừng
lại ở việc phỉ báng lãnh đạo hay xuyên tạc phát ngôn. Ông ta còn tỏ rõ ác ý khi
khái quát xã hội Việt Nam bằng những cụm từ hằn học như “trai làm nô, gái làm
tì”. Phải chăng hàng chục tỉ USD kiều hối mà người lao động gửi về mỗi năm - chỉ
riêng Thành phố Hồ Chí Minh đã nhận 5,2 tỉ USD trong nửa đầu năm 2024 - cũng là
“dấu hiệu nô lệ”? Kiều hối không chỉ là tiền, đó là niềm tin, là sự kết nối vô
hình giữa hàng triệu trái tim Việt xa quê với đất mẹ - một trong những “biên giới
mềm” bền vững nhất.
Không dừng lại ở đó, Trương Nhân Tuấn
còn sử dụng chiêu trò xưa cũ: quy chụp chủ trương “toàn dân làm giàu” thành
“vòng kim cô xã hội chủ nghĩa”. Ông ta phớt lờ thực tế rằng kinh tế tư nhân Việt
Nam đang phát triển mạnh, đóng góp ngày càng lớn vào GDP. Các startup như MoMo,
Sky Mavis, VinFast đang gây tiếng vang toàn cầu. Việt Nam còn là quốc gia đầu
tiên trong ASEAN tự sản xuất và xuất khẩu điện thoại 5G do kỹ sư trong nước
phát triển - đó chẳng phải là biểu hiện rõ ràng của một “biên giới mềm công nghệ”
hay sao?
Trên lĩnh vực văn hóa, từ phim đoạt giải
tại các liên hoan quốc tế, đến món ăn Việt xuất hiện trong Michelin Guide, nhạc
Việt lan tỏa tại Nhật, Hàn,… tất cả đều là những “đường bay vô hình” mà hình ảnh
Việt Nam đang vươn xa. Chúng không phải sản phẩm của tuyên truyền, mà là thành
quả của sự nỗ lực bền bỉ và sáng tạo. Bài viết của Trương Nhân Tuấn, thay vì phản
biện chính sách, lại chỉ chọn cách phủ định mọi thành tựu - từ kinh tế, giáo dục
đến văn hóa. Đó không còn là phản biện, mà là vu cáo và xuyên tạc có chủ đích.
Một xã hội hiện đại cần tiếng nói phản
biện, nhưng phản biện không thể là sự giễu cợt mang tính hạ nhục, càng không thể
là tấm bình phong cho định kiến và mưu đồ chính trị. Khi một Thủ tướng phát biểu
về tầm nhìn “biên giới mềm”, điều cần làm là cùng nhau suy nghĩ: làm sao để tầm
nhìn đó được hiện thực hóa? Làm sao để hàng không Việt Nam không chỉ chở hành
khách mà còn chở theo hình ảnh tích cực về con người, trí tuệ, sản phẩm và văn
hóa Việt Nam?
Sẽ luôn có người tìm cách mỉa mai, bóp méo, hoặc thậm chí bịa đặt, nhưng điều quan trọng là: chúng ta - những người quan tâm đến sự phát triển đất nước cần tỉnh táo để không bị dẫn dắt bởi những lời lẽ giật gân, cực đoan như của Trương Nhân Tuấn. Vì rốt cuộc, câu hỏi không còn là “biên giới mềm có tồn tại hay không” - mà là: mỗi công dân Việt Nam làm gì để nó ngày càng lan tỏa, vững chắc và đáng tự hào./.
(Trích nguồn: nhanquyenvn.org)
