Tre Việt - Đồng quan điểm với các bài: “Chết yểu là tất
yếu”, “Một bản báo cáo lạc lõng” đăng trên Tre Việt ngày 15 và 16-8-2016, bạn
đọc Phiếm Đình gửi đến Tre Việt bài: “nhận xét thiên kiến, chủ quan về tự do
tôn giáo ở Việt Nam”. Tre Việt xin giới thiệu bài viết trên cùng bạn đọc và cảm
ơn bạn đọc Phiếm Đình.
NHẬN XÉT THIÊN KIẾN, CHỦ QUAN VỀ TỰ DO TÔN GIÁO Ở VIỆT NAM
Phiếm Đình
Ngày 10-8-2016, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã công bố “Phúc trình thường niên về tình hình tự do tôn giáo quốc tế”. Bản “Phúc trình” năm nay, phần về Việt Nam, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phê phán Hiến pháp 2013 và pháp luật về tự do tôn giáo. Phúc trình viết: “Hiến pháp Việt Nam khẳng định tất cả mọi người đều có quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo, tuy nhiên các quy định tôn giáo tại nước này lại cho phép “có những giới hạn về tự do tôn giáo vì các lợi ích an ninh quốc gia và đoàn kết xã hội đã được nêu ra”.
Ngày 10-8-2016, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã công bố “Phúc trình thường niên về tình hình tự do tôn giáo quốc tế”. Bản “Phúc trình” năm nay, phần về Việt Nam, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phê phán Hiến pháp 2013 và pháp luật về tự do tôn giáo. Phúc trình viết: “Hiến pháp Việt Nam khẳng định tất cả mọi người đều có quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo, tuy nhiên các quy định tôn giáo tại nước này lại cho phép “có những giới hạn về tự do tôn giáo vì các lợi ích an ninh quốc gia và đoàn kết xã hội đã được nêu ra”.
Thực ra việc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ soạn thảo, đưa ra Bản Phúc trình thiếu thiện cảm, mang nặng định
kiến, thường xuyên đưa ra nhận xét chỉ trích Việt Nam vi phạm tự do tôn giáo là
điều chẳng mới, ai cũng biết, cũng hiểu. Vẫn thái độ áp đặt, thiên kiến chủ
quan, đòi hỏi một “tiêu chuẩn kép” về dân chủ, nhân quyền, họ ra sức xuyên tạc,
bôi đen một cách thô thiển bất chấp thực tế về những thành tựu to lớn của Việt
Nam trong lĩnh vực này.
Nhà nước Việt Nam luôn tôn trọng tự
do tín ngưỡng và tự do không tín ngưỡng, không và chưa bao giờ có chủ trương cản
trở hoạt động tôn giáo bình thường của nhân dân. Đồng bào các tôn giáo là một bộ
phận của khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu tinh
thần của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tồn tại cùng dân tộc trong sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây là quan điểm nhất quán xuyên suốt của Đảng Cộng
sản Việt Nam và điều đó được
thể chế hóa thành các điều quy định trong Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước
Việt Nam .
Nghị quyết Đại hội XI của Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Tôn trọng và bảo đảm
quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và
không tín ngưỡng tôn giáo của nhân dân theo quy định của pháp luật”[1].
Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (năm 2013), Điều 24 quy định:
“1. Mọi người có quyền tự
do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo
bình đẳng trước pháp luật. 2. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng,
tôn giáo. 3. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng
tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật”. Những điều này hoàn toàn
tương thích với Công ước quốc
tế về các quyền dân sự chính trị (năm1966). Công ước nêu: mọi người có quyền “tự
do tư tưởng, tín ngưỡng và tôn giáo” nhưng phải chịu giới hạn vì “an ninh quốc
gia, trật tự cộng cộng, sức khỏe hoặc đạo đức của công chúng, hoặc những quyền
và tự do cơ bản của người khác”. Đến nay, hầu hết các quốc gia trong cộng đồng
quốc tế đều ghi nhận và thực hiện quyền này trong hiến pháp, pháp luật của
mình. Ví dụ: Hiến pháp năm 1947 của Cộng hòa I-ta-li-a, tại Điều 8 quy định:
“Các tôn giáo khác Công giáo có quyền lập tổ chức theo điều lệ của mình nhưng
không được trái với trật tự pháp lý của nhà nước. Quan hệ giữa các tổ chức tôn
giáo đó và nhà nước do luật pháp quy định trên cơ sở thỏa thuận với những cơ
quan đại diện cho các tôn giáo đó”. Ở Đức, Điều 9 (Khoản 2) của Hiến pháp nước
này đã quy định: hoạt động của một tổ chức tôn giáo có thể bị giới hạn hay bị cấm
nếu như mục đích và hoạt động của tổ chức đó vi phạm các quy định của luật hình
sự hay chống lại chế độ xã hội đã được xác định trong Hiến pháp. Ngay ở Mỹ, quê
hương “quý vị”, những hoạt động biểu tình, cầu kinh,... cũng không thể tuỳ tiện
tổ chức ở những nơi không được phép. Những tổ chức giả danh tôn giáo, giáo phái
cực đoan đều không được thừa nhận có tư cách và quyền như một tôn giáo. Vậy là,
ở tất cả các nước, các loại hình tổ chức tôn giáo đều được tự do hoạt động,
nhưng phải trong giới hạn của hiến pháp và pháp luật. Mọi hành vi hoạt động tôn
giáo gây hại đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, vi phạm đạo đức và
các quyền của người khác,… đều bị cấm và nghiêm trị theo pháp luật. Điều này là hoàn toàn đúng đắn và hết sức bình thường đối với tất cả các
quốc gia, không chỉ có Việt Nam. Như vậy, những
giới hạn về tự do tôn giáo của Hiến pháp 2013 trên thực tế là hoàn toàn tương
thích với các văn kiện quốc tế về quyền con người.
Ở Việt Nam quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo
không chỉ được quy định bằng pháp luật, mà còn được bảo đảm trong thực tế. Với
hành lang pháp lý rõ ràng, tiến bộ, được nhân dân đồng tình ủng hộ, hoạt động
tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam đều tự do theo đúng hiến chương, điều lệ, giáo
lý, giáo luật của các tôn giáo và không ngừng phát triển. Hiện nay, Việt Nam có
14 tôn giáo và 38 tổ chức tôn giáo với hơn 25 triệu tín đồ, chiếm hơn 25% dân
số; cả nước có 83.000 chức sắc, 250.000 chức việc tôn giáo; 25.000 cơ sở thờ
tự, trong đó có nhiều công trình được trùng tu, xây mới khang trang, đáp ứng
nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân; các chức sắc, chức việc tôn giáo được nhà nước
tạo điều kiện học tập nâng cao trình độ giáo lý, giáo luật và năng lực vận động
tín đồ. Cùng với đó, Nhà nước Việt Nam đã tạo điều kiện để các tôn giáo tổ chức
nhiều sự kiện, hoạt động sôi động có ý nghĩa không chỉ trong nước mà còn cả khu
vực và quốc tế. Năm 2015, các đại hội, đại hội đồng nhiệm kỳ, hội nghị, lễ hội
lớn của các tôn giáo, như: Đại lễ kỷ niệm 10 năm thành lập Giáo hội Phật giáo
Việt Nam tỉnh Quảng Ninh; Lễ An vị Tổ đình Tòa thánh Châu Minh của Hội thánh
Cao Đài Tiên Nhiên tổ chức tại tỉnh Bến Tre; Đại hội Đại biểu Nhơn sanh toàn
phái lần thứ IV (nhiệm kỳ 2015-2020); Đại hội đồng Tổng hội lần thứ III của Hội
Truyền giáo Cơ đốc Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2019); Đại lễ Hội Yến Diêu Trì Cung
tại Tòa thánh Tây Ninh; Đại lễ kỷ niệm 90 năm khai đạo Cao Đài; Đại hội Liên
hiệp Bề trên Thượng cấp Việt Nam (nhiệm kỳ 2015-2018); Đại hội lần thứ IV của
Hội thánh Liên hữu Cơ đốc Việt Nam (nhiệm kỳ 2015-2017); Đại hội đồng lần thứ
III của Giáo hội Cơ đốc Phục lâm Việt Nam (nhiệm kỳ 2015-2020),... diễn ra trang
trọng, an toàn, thu hút đông đảo tín đồ, quần chúng nhân dân tham gia đã làm
sinh động, phong phú bức tranh sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam. Đó là
sự thật không thể phủ nhận. Thử hỏi rằng, nếu Việt Nam kỳ thị, hạn chế tôn
giáo, vi phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo như ý kiến cực đoan, đầy định kiến, áp
đặt để “đánh giá” về tự do tôn giáo ở Việt Nam của Bản Phúc trình thì các tổ
chức tôn giáo ở Việt Nam liệu có thể xác lập vị trí và phát triển ổn định như
hiện nay không? Bức tranh tôn giáo ở Việt Nam có thể phong phú, đa dạng như vậy
không? Nếu những người soạn thảo Báo cáo trên có tư duy khách quan, không kỳ
thị về sự khác biệt chế độ xã hội giữa Việt Nam và Hoa Kỳ thì họ phải đặt câu
hỏi: Nhà nước Việt Nam có lợi gì khi chống lại gần 25% dân số có đạo của mình?
Hơn thế, Bản Phúc trình này còn vi
phạm các nguyên tắc trong Văn kiện “Tầm nhìn chung” được ký kết giữa Tổng Bí
thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma vào tháng 7-2015. Trong văn
kiện này, Việt Nam và Hoa Kỳ đều khẳng định nguyên tắc “Tôn trọng Hiến chương
Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và
toàn vẹn lãnh thổ của nhau”. Việc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ không chấp nhận thể chế
quản lý tôn giáo và quy định của pháp luật Việt Nam về khách quan là đi ngược
lại tinh thần của văn kiện quan trọng nói trên. Đây là việc làm sai trái, có mục đích xấu,
can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Việt Nam.
Sự thật là
chân lý! Những điều xuyên tạc, bịa đặt mang đầy tính định kiến, áp đặt về tình
hình tôn giáo ở Việt Nam của Bộ Ngoại
giao Hoa Kỳ không chỉ là lỗi
thời mà nó còn đi ngược lại tinh thần kép lại quá khứ, hướng tới tương lai, làm
cản trở mối quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ./.