Tre Việt - Vừa qua, trên Việt Nam thời báo có bài “Giáo dục đạo đức, xin hãy
dừng chủ nghĩa Mác - Lê” của Trúc Mai. Trên cơ sở dẫn chứng một loạt những tệ nạn
xã hội hiện nay, như: bạo lực học đường, những đối xử bất nhân giữa cha, mẹ, vợ,
chồng, anh, em với nhau; tranh chấp kinh tế,… trong xã hội; tác giả cho rằng, nguyên
nhân là do giảng dạy về chủ nghĩa Mác - Lênin trong nhà trường, nhất là trong
môn giáo dục công dân; để giáo dục về đạo đức đạt hiệu quả thì ngành Giáo dục cần
phải từ bỏ hoàn toàn chủ nghĩa Mác - Lênin (!).
Mỗi dân tộc, chế độ và thời kỳ lịch sử đều có những quan niệm, chuẩn
mực đạo đức riêng. Tuy nhiên, để xây dựng, phát triển đạo đức, văn hóa xã hội
thì cần hiểu rõ về nguồn gốc của nó. Theo đó, những nhà triết học (trước Mác) không
thấy được tính quy định của nhân tố kinh tế đối với sự vận động của đạo đức xã
hội. Với sự nhìn nhận tách rời cơ sở kinh tế - xã hội và phạm trù đạo đức, họ đều
rơi vào quan niệm duy tâm khi tìm nguồn gốc, bản chất của đạo đức hoặc ở ngay
chính trong bản tính của con người, hoặc ở một bản thể siêu nhiên bên ngoài con
người, bên ngoài xã hội.
Khác với tất cả các quan niệm trên, chủ nghĩa Mác - Lênin đã quan niệm
đạo đức nảy sinh do nhu cầu của đời sống xã hội, là kết quả của sự phát triển lịch
sử. Với tư cách là sự phản ánh tồn tại xã hội, đạo đức là sản phẩm của những điều
kiện sinh hoạt vật chất của xã hội, của cơ sở kinh tế. Những phong tục đạo đức
hoặc sự phát triển từ phong tục đạo đức của người nguyên thủy đến ý thức đạo đức
của xã hội văn minh là kết quả của sự phát triển từ thấp đến cao của hoạt động
thực tiễn và hoạt động nhận thức của con người.
Như vậy, những tệ nạn mà Trúc Mai dẫn chứng là những mặt trái sinh
ra trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội. Đất nước ta đang trong thời kỳ
quá độ lên chủ nghĩa xã hội, có nhiều thành phần kinh tế, theo đó, nảy sinh nhiều
vấn đề về xã hội; trong đó có vấn đề đạo đức. Muốn khắc phục những hạn chế về đạo
đức như Trúc Mai nêu, vấn đề căn cơ là phải phát triển kinh tế đất nước, làm
cho quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa ngày càng phải trở thành chủ đạo trong đời
sống xã hội. Học đạo đức Mác - Lênin để giúp mọi công dân hiểu rõ bản chất, nguồn
gốc của đạo đức. Học sinh (chủ nhân tương lai của đất nước) càng cần phải hiểu
rõ để có biện pháp, hành động xây dựng đất nước phát triển, con người Việt Nam
văn minh.