“Xã hội dân sự” (civil society) là khái niệm phổ biến ở phương Tây, được hiểu là tổng thể các tổ chức, hội nhóm độc lập với Nhà nước, hoạt động theo nguyên tắc dân chủ, tự nguyện và phi lợi nhuận. Trên thế giới, nhiều tổ chức “xã hội dân sự” đã góp phần kiểm soát quyền lực, thúc đẩy dân chủ. Tuy nhiên, cũng không ít trường hợp các tổ chức này bị lợi dụng để tạo ra các lực lượng đối lập, kích động bạo loạn, lật đổ chính quyền.
Trong vài thập kỷ gần đây, hiện tượng
“cách mạng màu”, “cách mạng đường phố” đã xuất hiện ở nhiều quốc gia như
Gruzia, Ukraine, Ai Cập, Tunisia,… với sự tham gia, tiếp tay của các tổ chức
núp danh “xã hội dân sự”. Bản chất các phong trào này là hình thức đấu tranh bất
bạo động do các thế lực thù địch hậu thuẫn nhằm thay đổi thể chế chính trị.
Tại Việt Nam, từ sau đổi mới (1986), nhiều
hội nhóm phi chính phủ, xã hội - nghề nghiệp được thành lập và hoạt động hợp
pháp, góp phần vào công cuộc phát triển đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những tổ
chức tích cực, cũng xuất hiện không ít hội, nhóm núp bóng “xã hội dân sự” nhưng
thực chất là công cụ để các thế lực phản động, thù địch lợi dụng chống phá Đảng
và Nhà nước ta.
Có
thể nhận diện một số âm mưu, thủ đoạn chính đứng sau những tổ chức “xã hội dân
sự” của các thế lực thù địch, phản động như sau:
Thứ
nhất,
lợi dụng các tổ chức “xã hội dân sự” để
gây sức ép về dân chủ, nhân quyền, can thiệp vào công việc nội bộ của nước ta. Chúng
tuyên truyền xuyên tạc, vu cáo Đảng, Nhà nước ta vi phạm quyền con người, yêu cầu
ban hành các “đạo luật”, “nghị quyết” và các văn bản về nhân quyền để tạo “cơ sở
pháp lý” cho các hoạt động chống phá; lợi dụng tình trạng suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống đang diễn ra của một bộ phận cán bộ, đảng viên để
thổi phồng, cường điệu hóa những khuyết điểm, hạn chế của ta từ đó “hạ bệ” uy
tín của Đảng, lôi kéo người dân tham gia các tổ chức mang danh nghĩa “xã hội
dân sự” để tiến hành các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Thứ
hai,
kết hợp với các thế lực bên ngoài để xâm
nhập, tác động, chuyển hóa chính trị. Để thực hiện âm mưu trên, chúng triển
khai nhiều dự án tài trợ, các tổ chức phi chính phủ (Non Governmental
Organization - NGO) ở nước ngoài để tìm cách triển khai tổ chức hội thảo, xuất
bản, phát hành tài liệu, văn bản luật nước ngoài công khai. Nhất là sau khi Bộ
Công an công bố “Việt Tân” là tổ chức khủng bố, để tiếp tục phát triển lực lượng
trong nước, RISE - tổ chức ngoại vi của tổ chức phản động lưu vong ra đời hoạt
động dưới vỏ bọc NGO theo mô hình tổ chức “xã hội dân sự”, dưới danh nghĩa bảo
vệ môi trường, nhu cầu dân sinh để kích động bạo loạn, biểu tình trong nước; huấn
luyện đào tạo các hội nhóm, cá nhân người Việt trong, ngoài nước nhằm gây dựng,
tập hợp lực lượng đối lập để hạ thấp vai trò, uy tín của các tổ chức chính trị -
xã hội trong nước, đề cao vai trò của tổ chức “xã hội dân sự” trong các hoạt động
từ thiện, nhân đạo nhằm thu hút sự ủng hộ tham gia của người dân.
Thứ
ba,
thành lập các diễn đàn “xã hội dân sự”
trên không gian mạng để tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước ta và tập hợp lực
lượng chống đối. Trên các diễn đàn “xã hội dân sự”, hiện nay chúng tập
trung kêu gọi đòi quyền tự do ngôn luận, báo chí, đặc biệt là tự do Internet, mạng
xã hội. Đặc biệt, núp dưới danh nghĩa “phản biện xã hội”, “đóng góp ý kiến”
chúng còn liên kết chặt chẽ với các tổ chức “xã hội dân sự” bên ngoài kêu
gọi hình thành, phát triển lực lượng, chủ yếu tập trung vào giới trí thức, sinh
viên, số cực đoan tôn giáo và cán bộ, đảng viên tha hóa, biến chất, từ đó tạo
điều kiện thúc đẩy hình thành tổ chức “Công đoàn độc lập” bất hợp pháp theo xu
hướng tự do, thoát ly Đảng, Nhà nước. Bản chất đó là thủ đoạn chính trị của các
thế lực thù địch hòng kích động hận thù dân tộc; xuyên tạc đường lối, chính
sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; phủ nhận thành quả cách mạng, bôi nhọ
lãnh đạo; chia rẽ mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân; phá hoại quan hệ quốc tế
của Nhà nước ta.
Thứ
tư,
tuyệt đối hóa tính độc lập tương đối của
“xã hội dân sự” nhằm từng bước đối lập với Đảng, Nhà nước để thực hiện các cuộc
“Cách mạng màu”. Dưới sự chống lưng của các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài kết
hợp với các tổ chức phản động trong nước trực tiếp tiến hành thông qua các
phương tiện thông tin, truyền thông để tạo ra các chấn động xã hội, tác động mạnh
đến nhận thức của người dân, từ đó lôi kéo, tổ chức biểu tình chống phá chính
quyền; khi biểu tình lan rộng thu hút nhiều người tham gia chúng sẽ chuyển từ
phương thức đấu tranh “bất bạo động”, ôn hòa sang phương thức “bạo động”, lật đổ
chính quyền; gây mất ổn định chính trị, tiến tới thay đổi chế độ nước ta.
Trước
tình hình phức tạp trên không gian mạng cùng các hoạt động chống phá có tổ chức
của các thế lực thù địch, phản động, cần triển khai một số giải pháp sau:
Thứ
nhất, nhận
thức đúng về “xã hội dân sự” cần làm rõ bản chất, giới hạn và các hình thức lợi
dụng “xã hội dân sự” của các thế lực thù địch. Đặc biệt, cần đẩy mạnh tuyên
truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Thứ
hai,
hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế giám sát Đảng, Nhà nước cần ban hành các
quy định rõ ràng về việc thành lập, hoạt động và giám sát các tổ chức ngoài nhà
nước.
Thứ
ba,
đẩy mạnh đấu tranh truyền thông, huy động lực lượng báo chí, truyền thông chính
thống, đặc biệt là trên không gian mạng để phản bác các luận điệu sai trái
Thứ
tư,
giám sát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tăng cường nắm chắc tình hình hoạt
động của các tổ chức hội, nhóm để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm
các hành vi vi phạm.
Hiện nay “xã hội dân sự” không phải là vấn
đề mới, tuy nhiên nó đang có xu hướng phát triển gia tăng tiềm ẩn nguy cơ
mất ổn định chính trị của đất nước, là điều kiện để các thế lực thù địch, phản
động lợi dụng nhằm thực hiện hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước ta. Vì vậy, phải
nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động nhận diện âm mưu, thủ đoạn đứng sau các
hội, nhóm, mang màu sắc “xã hội dân sự”; cần có sự tham gia tích cực, chủ động
của toàn Đảng, toàn dân, ở tất cả các cấp, các ngành và lực lượng vũ trang
trong việc đấu tranh ngăn chặn hoạt động lợi dụng các tổ chức “xã hội dân sự” để
chống phá Đảng, Nhà nước ta./.
