Tre Việt - xin giới thiệu với bạn đọc bài viết đánh giá khách quan về hoạt động của
Chính phủ Việt Nam sau Đại hội XII của Đảng đến nay đăng trên BBC tiếng Việt,
ngày 23-3-2017, của tác giả Bùi Nguyên.
Những chính sách tích
cực từ chính phủ Việt Nam?
Bùi Nguyên Gửi cho BBC từ Singapore
23 tháng 3-2017
Có hai luồng quan điểm về những hành động
tích cực gần đây của chính quyền Cộng Sản Việt Nam sau Đại Hội 12.
Thứ nhất là nhóm cho rằng những hành động đó chẳng qua là sự sắp xếp
lại nhóm lợi ích và mị dân, chứ thực chất rồi sẽ như cũ: tham nhũng tràn lan,
con ông cháu cha, nhóm lợi ích và nhượng bộ Trung Quốc. Nhóm này thường có xu
hướng chống Cộng Sản, và đấu tranh dân chủ đa đảng quyết liệt.
Thứ hai là nhóm lạc quan, họ cho rằng chính quyền mới phải làm để lấy
lại niềm tin trong dân, tránh nguy cơ bất mãn cao trong quần chúng. Nhóm này
thường tin rằng ông Nguyễn Phú Trọng là người liêm khiết và sau khi ông được
tái cử và có quyền lực lớn hơn đã lên những bước đi thay đổi. Nhóm này muốn sự
ổn định chính trị để yên bình làm ăn, họ mong sao nhà nước giảm tham nhũng,
thúc đẩy kinh tế, tăng lương. Nhóm này gồm nhiều người làm việc trong nhà nước,
người trẻ được hưởng lợi từ sự tăng trưởng kinh tế, và có vẻ đang tăng lên khi
thấy động thái của chính quyền.
Hãy thử cùng phân tích.
Phản ứng nhanh với các bức xúc của dân cư mạng
Chính phủ của ông Nguyễn Xuân Phúc có vẻ theo sát báo chí để giám sát
hoạt động của chính quyền địa phương, các bức xúc trong xã hội để đưa ra những
phản ứng kịp thời. Tất nhiên có sự hỗ trợ về mặt đảng qua Ban Tuyên giáo, thả
cho báo chí điều tra nhiều vụ ở địa phương và một số ở Trung ương.
Nếu google
các cụm từ: "Thủ tướng yêu cầu", "Thủ tướng chỉ đạo", hay
"Thủ tướng đề nghị" trên VnExpress tính thời gian trong một năm qua,
sẽ thấy rằng Chính phủ ông Phúc rất biết lấy lòng dân khi phản ứng khá nhanh
với bức xúc của dân trên mạng và báo chí.
Có thể thấy một số chỉ đạo như: Xem xét vụ quán Xin Chào; Rà soát bãi
bỏ giấy phép con cho doanh nghiệp; Xem xét lại đào tạo tiến sĩ; Rà soát giảm
phí BOT; Điều tra vụ Formosa và hỗ trợ ngư dân; Chỉ đạo đảm bảo cuộc sống cho
người Việt tạm cư ở Cam-pu-chia trở về; Chỉ đạo truy tìm hung thủ vụ giết 4 bà
cháu ở Quảng Ninh; Yêu cầu làm rõ nguyên nhân mùi hôi thối ở phía Nam thành phố
Hồ Chí Minh; Yêu cầu bỏ điều 292 bỏ tù người kinh doanh qua mạng; Lập đội phản
ứng nhanh về An toàn thực phẩm; Yêu cầu làm rõ vụ nước mắm công nghiệp chứa
arsen; Chỉ đạo làm rõ thông tin bổ nhiệm người nhà; Yêu cầu thanh tra một sở có
44 cán bộ quản lý; Tinh giảm biên chế nhà nước. Yêu cầu xác định trách nhiệm xả
lũ sai; Chỉ đạo khoán xe công; Chỉ đạo vụ xây nhà cao tầng, chung cư ở Hà Nội;
Yêu cầu xử lý lấn làn xe buýt nhanh; Chỉ đạo cắt giảm biên chế nhà nước; Vạch
ra vấn đề con ông cháu cha tại các tỉnh; Cấm công chức chúc Tết lãnh đạo và
dùng xe công đi lễ chùa.
Những yêu cầu của ông Phúc có vẻ không chỉ mang tính PR mà cũng có thực
chất giải quyết vụ việc một cách đâu vào đó. Như vụ quán Xin Chào, hay bỏ điều
292 trong việc kinh doanh trên mạng.
Ông Phúc cũng học Barack Obama để PR cho chính mình bằng việc đi kiểm
tra chợ đầu mối Long Biên lúc 4h sáng, ăn phở uống cafê bình dân ở Sài Gòn tạo
hình ảnh thân thiện với người dân.
Vụ dọn dẹp vỉa hè của ông Đoàn Ngọc Hải ở Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh
sau Tết rồi lan ra khắp cả nước và bài phát biểu của Chủ tịch thành phố Hà Nội
về trật tự vỉa hè Hà Nội mới đây đang được người dân ở hai thành phố này ủng hộ
mạnh mẽ. Tiếp theo của việc đánh tham nhũng vào quan, là việc đánh vào dân
gian. Gian lận từ phía người dân cũng rất nhiều. Từ lấn chiếm vỉa hè, trốn
thuế, đến buôn lậu qua kiểu hang xách tay. Chính quyền đang từng bước thực hiện
nhà nước pháp quyền, mạnh mẽ
Chính phủ kiến tạo của doanh nghiệp và phong trào khởi nghiệp
Cụm từ "chính phủ kiến tạo" cũng rất hot trong gần một năm
qua sau khi ông Phúc lên nắm ghế Thủ tướng. Cụm từ này thường được dùng để ám
chỉ chính phủ sẽ thúc đẩy, hỗ trợ hoạt động của các doanh nghiệp, khích lệ khởi
nghiệp. Lý Quang Diệu cũng dùng cụm từ Entrepreneurial Spirit cho chính phủ của
ông khi phát biểu trước quốc hội Singapore. Các bộ trưởng chính là
những người có tinh thần khởi nghiệp tốt nhất, với nhiều dự án thúc đẩy mạnh mẽ
hoạt động kinh doanh, thương mại của Singapore.
Chính phủ của ông Phúc đã có những hoạt động và chính sách tích cực với
doanh nghiệp. Đó là việc ông Thủ tướng đối thoại trực tiếp với doanh nghiệp vào
tháng 4/2016, rà soát và bãi bỏ hàng nghìn giấy phép con, Nghị quyết 19, Nghị
quyết 35 để cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh
quốc gia.
Năm 2016, số lượng doanh nghiệp phá sản, dừng hoạt động giảm so với năm
trước, trong khi có hơn 100 nghìn doanh nghiệp thành lập mới. Chính phủ của ông
Phúc cũng phát động chương trình khởi nghiệp để kích thích kinh doanh theo
hướng đổi mới sáng tạo khiến cho giới trẻ khởi nghiệp cũng cảm thấy khích lệ
hơn. Ông Phúc cũng thúc đẩy mạnh việc cổ phần hóa và bán vốn nhà nước tại các
công ty nhà nước đã cổ phần hoá như Sabeco, Habeco, Vietnam
Airlines hay Vinamilk.
Thực chất hay giả tạo?
Báo chí hiện nay được phanh phui nhiều vụ ở chính quyền tỉnh và đã
phanh phui khá nhiều vụ như đã nêu. Sau đại hội 12, có vẻ như việc "nhốt
quyền lực" trong cơ chế đảng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đang phát
huy. Nếu báo chí, mạng xã hội lên tiếng và lan truyền, lập tức chính phủ có chỉ
thị và đảng có hành động rồi công an vào cuộc. Vậy là tốt, chính quyền ở từng
phường, xã, thấy trung ương làm mạnh qua Nghị quyết Trung ương 4, nên cũng
không dám hà hiếp nhân dân như trước. Họ sợ bị đưa lên Facebook, rồi lan truyền
gây dư luận, thì lại sợ "Thủ tướng ra chỉ thị".
Còn vấn đề nhóm lợi ích kiểu tư bản đỏ, đi theo đó là hệ thống ngân
hàng, bất động sản và người lao động. Vấn đề cũng phức tạp. Chính phủ chắc đang
cân nhắc đánh con chuột nào để không gây hỗn độn trong kinh tế. Có thể cũng có
sự sắp xếp lại nhóm lợi ích tư bản đỏ dính dáng đến các nhân vật quyền lực. Tuy
nhiên chính phủ chỉ cần ra các quy định chặt hơn để giảm dần ảnh hưởng của họ
là được. Nhóm lợi ích thì ở Mỹ cũng rất nhiều, nhìn việc đóng góp tiền trong
tranh cử Tổng thống Mỹ là rõ.
Về mặt kinh tế thì không khí đang năng động hơn, đặc biệt là lĩnh vực
tư nhân và giới trẻ khởi nghiệp. Việt Nam
đang tăng trưởng vào nhóm nhanh nhất khu vực, và nhiều nhà đầu tư cho khởi
nghiệp công nghệ, du lịch, nông nghiệp,… đang đổ vào Việt Nam. Đặc biệt
là từ Nhật Bản và Hàn Quốc.
Đầu tư nước ngoài không còn chỉ tập trung vào sản xuất công nghiệp,
giới trẻ chiếm ba phần tư dân số Việt Nam đang có thu nhập ngày càng tăng và
nhu cầu tiêu dùng, y tế, du lịch, mua sắm, giáo dục ngày càng lớn.
Các chuỗi cửa hàng ăn uống, các shop thời trang, phòng gym thay nhau
mọc lên ở Hà Nội, Sài Gòn, Đà Nẵng, Vinh, Nha Trang hay Cần Thơ. Các Co-Working
Space (chỗ làm việc chung) ở Hà Nội, Sài Gòn luôn sôi nổi, đầy năng lượng, với
sự tham gia đông của các bạn trẻ nước ngoài vào Việt Nam khởi nghiệp.
Khởi nghiệp Internet tại Việt Nam tương đối rẻ, lại có thị trường
lớn và chi tiêu mạnh.
Tóm lại, sau Đại hội 12, tôi thấy nhiều điều đang tốt dần lên nhờ những
hành động của Chính phủ. Và điều đó đang diễn ra hàng ngày, tác động thiết thực
đến đời sống của người dân.
Bài phản ánh văn phong và quan điểm riêng của người viết.