Cấm xe xăng vào nội đô là bước khởi đầu quan trọng cần làm

           Tre Việt - Gần đây, đề xuất cấm xe máy, xe xăng vào nội đô Hà Nội được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Nhiều ý kiến ủng hộ, cũng có quan điểm phản đối gay gắt, trong đó, ngày 21/7, trên trang Facebook Việt Tân có bài “Xe điện - lệnh cưỡng bức trá hình mang tên chuyển đổi xanh”, cho rằng cấm xe xăng một cách vội vã, cưỡng bức khi hạ tầng yếu kém không phải chuyển đổi xanh là cưỡng chế chính sách, lợi ích nhóm. Quan điểm đó là nhận định phiến diện, cảm tính, thiếu căn cứ thực tiễn; không chỉ bóp méo bản chất chính sách công, mà còn lan truyền tư tưởng hoài nghi, phá hoại niềm tin của người dân vào bộ máy quản lý nhà nước.

Thật vậy, hạn chế xe xăng là xu thế tất yếu và cần thiết. Chính sách hạn chế xe xăng không phải là một sáng kiến cá biệt của lãnh đạo Hà Nội hay Việt Nam, mà là xu thế chung của thế giới. Nhiều quốc gia phát triển và đang phát triển đã và đang xây dựng lộ trình loại bỏ xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch để hướng tới mục tiêu trung hòa carbon, bảo vệ sức khỏe người dân và giảm ô nhiễm không khí. Ví dụ, Liên minh Châu Âu đã thông qua luật cấm bán xe chạy bằng xăng và diesel từ năm 2035; Singapore, quốc gia có đặc điểm địa lý và dân cư tương đồng với Hà Nội, sẽ dừng đăng ký xe sử dụng động cơ đốt trong từ 2030; Trung Quốc đã thúc đẩy mạnh mẽ việc thay thế xe xăng bằng xe điện, xe hybrid, đặc biệt ở các thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, v.v. Theo Báo cáo môi trường của WHO (năm 2022), Hà Nội nằm trong nhóm những thành phố ô nhiễm nhất Đông Nam Á, với chỉ số bụi mịn PM2.5 nhiều ngày vượt ngưỡng cho phép của Tổ chức Y tế Thế giới. Một trong những nguồn gây ô nhiễm chính là giao thông cá nhân sử dụng động cơ đốt trong, chiếm tới 70-80% lượng khí thải CO, NOx và bụi mịn trong đô thị. Vì vậy, việc cấm hoặc hạn chế xe xăng trong nội đô Hà Nội không phải là hành vi thiên vị một doanh nghiệp nào đó, mà là quyết sách cần thiết, hợp lý, phù hợp với xu hướng toàn cầu nhằm bảo vệ môi trường sống của hơn 8 triệu người dân thủ đô.

Hai là, chính sách của Thành phố dựa trên quy hoạch và cơ sở pháp lý rõ ràng. Việc triển khai lộ trình hạn chế xe xăng không phải do một “ý chí cá nhân” hay “mối quan hệ lợi ích” giữa lãnh đạo với doanh nghiệp, mà được đặt trong kế hoạch tổng thể về giao thông, môi trường và quy hoạch đô thị đã được Quốc hội, Chính phủ, Thành phố thông qua từ nhiều năm trước. Cụ thể, Kế hoạch hành động quốc gia về biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường giai đoạn 2021 - 2030 của Chính phủ cũng khuyến khích các địa phương giảm dần xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội đã đề ra lộ trình đến năm 2030 dừng hoạt động xe máy trong các quận nội thành. Đề án tăng cường quản lý phương tiện cá nhân (2017) đã được Thành phố xây dựng, tham vấn ý kiến chuyên gia, người dân và nhận được sự đồng thuận cao. Ngoài ra, các hoạt động thí điểm như ưu tiên xe buýt điện, xây dựng tuyến giao thông công cộng xanh, phát triển hệ thống metro, các hệ sinh thái phục vụ xe điện,… cũng được triển khai nhằm tạo điều kiện cho việc chuyển đổi phương tiện một cách bền vững, không gây sốc cho xã hội.

          Từ lý do trên, khẳng định rằng, việc từng bước cấm xe xăng vào nội đô là hoàn toàn phù hợp, vì lợi ích chung, lâu dài của người dân, của đất nước./.